Kariyes nədir? Kariyes dişlərin ən çox rastlanan problemlərindən biridir. O dişin mina qatını zəiflədir, zamanla isə diş toxumasında boşluqların yaranmasına səbəb olur.

Bu proses həm estetik görünüşə, həm də diş sağlamlığına ciddi zərər vurur. Bu bloqda kariyesin nə olduğu, səbəbləri, qarşısının alınması yolları və müalicəsi haqqında məlumat verəcəyik.

Kariyes dişlərin çürüməsi ilə xarakterizə olunan patoloji bir prosesdir. O diş minasının zəifləməsi və dişin içərisindəki toxumaların zərər görməsi ilə başlayır. Əgər kariyes vaxtında müalicə edilməzsə, diş kökündə infeksiyalar, hətta diş itkisi ilə nəticələnə bilər.

Kariyesin ilkin mərhələsində ağ və ya qəhvəyi ləkələr görünür. Daha irəliləmiş mərhələdə isə dişdə boşluqlar və ağrı ortaya çıxır.

Kariyes nədən yaranır?

Kariyesin yaranmasına səbəb olan əsas amillər bunlardır:

1. Şəkər və nişasta ilə zəngin qidalar: Şirniyyat, qazlı içkilər, çipslər və oxşar qidalar dişlərdə bakteriyaların çoxalmasını təşviq edir.
2. Diş gigiyenasının düzgün aparılmaması: Gündəlik diş fırçalama və diş ipindən istifadə edilməməsi bakteriyaların artmasına səbəb olur.
3. Tüpürcəyin çatışmazlığı: Tüpürcək dişləri təbii şəkildə təmizləyir. Tüpürcək ifrazının az olması kariyes riskini artırır.
4. Genetik faktorlar: Bəzi insanların diş strukturu kariyesə daha çox meyllidir.
5. Qidalanma rejimi: Tez-tez qidalanmaq və ara yeməklər kariyes riskini artırır.

Dişlərimizi kariyesdən necə qoruyaq?

Kariyesdən qorunmaq üçün aşağıdakı tövsiyələrə əməl etmək lazımdır:

1. Gündəlik diş baxımı:
   • Dişlərinizi gündə ən azı 2 dəfə florid tərkibli diş məcunu ilə fırçalayın.
   • Diş ipindən istifadə edərək çətin çatılan yerləri təmizləyin.
2. Şirniyyatları məhdudlaşdırın: Şəkərli və qazlı içkiləri azaldaraq bakteriyaların fəaliyyətini azalda bilərsiniz.
3. Daimi stomatoloq müayinəsi: Hər altı aydan bir stomatoloqa müraciət edərək dişlərinizi yoxladın. Bu kariyesin erkən mərhələdə aşkarlanmasına kömək edəcək.
4. Tüpürcəyin ifrazını artıran qidalar yeyin: Alma, yerkökü kimi qidalar tüpürcək axınını artırır və dişləri təbii şəkildə təmizləyir.
5. Fluorid istifadəsi: Stomatoloq tövsiyəsi ilə fluoridli məhsullardan istifadə edin. Bu diş minasını gücləndirir.

 

Kariyesin müalicəsi nədir?

Kariyesin müalicəsi onun mərhələsindən asılıdır. Aşağıdakı üsullar geniş yayılmışdır:

1. Fluorid terapiyası: Kariyesin ilkin mərhələsində florid tərkibli preparatlar tətbiq edilir. Bu diş minasını bərpa edə bilər.
2. Diş dolğusu: Əgər kariyes artıq dişdə boşluq yaratmışsa, həmin boşluq xüsusi dolğu materialları ilə doldurulur.
3. Köklü müalicə: Çox irəliləmiş hallarda dişin daxili toxumaları zərər görmüş ola bilər. Bu halda kanal müalicəsi tələb olunur.
4. Dişin çəkilməsi: Əgər diş artıq müalicəyə uyğun deyilsə, onu çəkmək zərurəti yaranır.

Kariyes sağlam dişlərin əsas düşmənidir. Onun qarşısını almaq üçün düzgün qidalanma, mütəmadi diş baxımı və stomatoloq müayinəsi vacibdir. Erkən mərhələdə müalicə olunarsa, kariyesin yaratdığı zərərləri minimuma endirmək mümkündür.

Dişlərinizi sağlam saxlamaq sizin əlinizdədir! Müntəzəm olaraq dişlərinizə diqqət göstərin və kariyesin yaranmasının qarşısını alın. Unutmayın ki, sağlam dişlər ümumi sağlamlığınızın əsas hissəsidir. Dişlərinizin sağlamlığını bizə əmanət edin.

Bizə WhatsApp’da yazın.